Mensen met psychische problemen kunnen terecht in een Centrum voor Geestelijke Gezondheid. In 2021 waren er maar liefst meer dan 350.000 consultaties. In ruim 140.000 hiervan werd de basisprijs € 11 betaald. Maar de ruime meerderheid van alle consultaties (58%) waren aan het verminderd tarief van €4 of voor mensen in een behartenswaardige situatie die recht hebben op kosteloze hulpverlening.
Cd&v-welzijnsexperte Vera Jans kijkt tevreden naar de cijfers: “Centra voor Geestelijke Gezondheid spelen een cruciale rol. Ze bieden psychologische hulpverlening, maar hebben de opdracht zich te richten op mensen die niet zomaar naar een privé psycholoog of psychiater kunnen gaan. De cijfers tonen dat de CGG’s slagen in hun opzet en een doelgroep bereiken én helpen die nergens anders terechtkan. Vlaanderen ondersteunt deze CGG en dat is dus meer dan terecht. In 2021 trokken we hiervoor ruim €72 miljoen euro uit.”
Vlaanderen en Brussel tellen 19 Centra voor Geestelijke Gezondheid waar mensen met psychische problemen terechtkunnen. In 2021 waren er maar liefst 354.769 consultaties. Vorig jaar betaalde 42% (147.385) het standaardtarief van € 11. Personen met een verhoogde tegemoetkoming door de mutualiteit, mensen die budgetbegeleiding krijgen of in een traject van schuldbemiddeling zitten betalen slechts €4 euro per consultatie. Ook bijzondere situaties, zoals jongeren in een problematische gezinssituaties, komen in aanmerking voor een verminderd tarief. 39% (139.762) van alle consultaties kostten € 4 per keer. Sommige consultaties zijn gratis, zoals voor asielzoekers en mensen zonder wettige verblijfsplaats (3.677), gedetineerden (9.800) en gezinnen met een maximumfactuur (410). Opvallend is dat er in 2021 bijna 23.000 mensen (6%) gratis op consultatie konden omdat ze zich in een zogenaamde behartenswaardige situatie bevinden.
“Zorg, en ook psychologische zorg moet toegankelijk én betaalbaar zijn. Ik hecht er belang aan dat iédereen, ook mensen die het sowieso al niet makkelijk hebben, toegang hebben tot zorg. Het is belangrijk dat mensen als ze hulp zoeken ook hulp vinden. Lang niet iedereen kan een privé psycholoog betalen. Toch ben je er beter vroeg bij om ernstige problemen te voorkomen. Net daarom is het zo belangrijk dat psychologische begeleiding mogelijk is voor €11 of € 4 per consultatie. Iedereen moet toegang hebben tot psychologische hulpverlening,” zegt Vlaams parlementslid Vera Jans. Een consultatie bij een psychiater kost iets meer, maar dat wordt op voorhand aan de cliënt meegedeeld. De eerste consultatie op doorverwijzing van de huisarts of Centrum voor Leerlingenbegeleiding is bovendien altijd gratis.
Naast de reguliere psychologische begeleiding bieden Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg ook vormingen en opleidingen. Zo kunnen ouders er terecht voor opvoedingsadvies. Ook bedrijven en verenigingen kunnen er een vorming aanvragen rond zelfmoord-, alcohol- en drugspreventie. De 19 CCG’s hebben elk 3 tot 9 vestigingen, daardoor zijn er 91 locaties waar mensen terechtkunnen. Niet alle vestigingen bieden dezelfde hulpverlening aan. In een CGG zijn aparte teams voor volwassenen, voor ouderen en voor kinderen en jongeren. Elk team bestaat uit één of meerdere psychiaters, psychologen en maatschappelijk werkers. In alle vestigingen samen waren in 2022 in totaal 1.546 personeelsleden aan de slag, daarvan zijn er 755 psycholoog en 123 psychiater. Samen met de maatschappelijk werkers (229) vormen ze een multidisciplinair team. Om de werking van de CGG’s te ondersteunen voorziet de Vlaamse overheid een enveloppe van € 72.110.103
“Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg spelen een cruciale rol in het bereiken van mensen die zich geen privé psycholoog of psychiater kunnen veroorloven. Daarom hecht ik enorm veel belang aan wat CGG’s dagdagelijks doen, zeker nu blijkt dat ze jaar na jaar slagen in hun opzet en mensen bereiken die in een financieel zeer moeilijke situatie zitten. De cijfers tonen aan dat de CGG’s in hun opdracht slagen. Het is nu de uitdaging hoe we de werking meer kunnen stroomlijnen tussen de verschillende CGG’s om de wachtlijsten verder te laten afnemen.” aldus Vera Jans, die zelf ook psychologe is.