Media kunnen preventief werken tegen zelfdoding maar kunnen ook suïcidaal gedrag uitlokken. Om die reden bestaan er mediarichtlijnen waar de klassieke mediakanalen zich aan houden. Vlaams parlementslid Vera Jans (CD&V) wil die richtlijnen nu ook uitbreiden naar influencers. “Veel influencers hebben op kanalen als Instagram, TikTok of Youtube, een pak meer bereik dan de klassieke mediakanalen. Het is belangrijk dat de zorgvuldig uitgewerkte richtlijnen rond suïcidepreventie ook door hen geaccepteerd worden.”
Al sinds 2004 bestaan er voor de media richtlijnen rond suïcidepreventie. Dat zijn richtlijnen die de media informeren en adviseren over hoe ze het best over zelfdoding kunnen rapporteren, spreken en schrijven. “Wanneer men op een goede manier over zelfdoding rapporteert, kan men in de hand werken dat mensen die met vragen zitten, sneller de stap naar de hulpverlening zetten”, legt Vlaams parlementslid en psychologe van opleiding Vera Jans (CD&V) uit. “Maar het mes snijdt langs twee kanten: als je over zelfdoding rapporteert op een manier die bijvoorbeeld heel veel details vrijgeeft, zouden mensen ook sneller geneigd zijn om over te gaan tot het vertonen van copycatgedrag. Daarom zijn goede richtlijnen hierin van levensbelang.”
Influencers
Volgens Vera Jans is het vandaag niet meer voldoende om dit enkel op de klassieke media toe te passen. “Traditionele mediakanalen zoals de kranten, nieuwssites en televisie zijn de sociale media steeds populairder als nieuwsbron. Op Facebook, Instagram, TikTok of Youtube zijn het de zogenaamde influencers die het meeste bereik hebben. Het heeft weinig zin om aan de traditionele mediakanalen te vragen om zich strikt aan bepaalde richtlijnen rond suïcidepreventie te houden, wanneer influencers met veel meer bereik wél content online kunnen zetten die niet conform die richtlijnen zijn”, zegt het parlementslid.
De voorbije week ging op het sociale mediaplatform TikTok, dat razend populair is bij kinderen en jongeren, een video viraal waarin beelden van een zelfdoding te zien waren. Deze beelden verspreidden zich razendsnel onder voornamelijk minderjarige en erg jonge kinderen op TikTok.
Mediarichtlijnen uitbreiden
Vera Jans wil de mediarichtlijnen uitbreiden zodat ook door influencers kwaliteitsvol en correct over zelfdoding gecommuniceerd wordt. “Door journalisten en individuele influencers de correcte adviezen te geven, kunnen zij aan berichtgeving over suïcide doen met een goede omkadering, die zo min mogelijk copycatgedrag aanmoedigt en die mensen die denken aan suïcide ondersteunt om de stap te zetten naar hulpverlening. Veel individuele influencers beseffen vandaag niet hoe precair berichtgeving rond suïcide is. Daarom stel ik voor om influencers beter bekend te maken met de mogelijke gevaren van expliciete online content en hen te wijzen op hun verantwoordelijkheid hierbij. Bijvoorbeeld door de bestaande mediarichtlijnen in een gedragscode te gieten die zij mee kunnen ondertekenen.”