De Vlaamse export kent een krachtig herstel dat zich voorlopig lijkt te bestendigen. Dat antwoordde minister-president Jan Jambon (N-VA) dinsdag op de vraag van Vlaams parlementslid Vera Jans (CD&V). Door de coronacrisis kreeg de Vlaamse export zware klappen, maar het tij is volledig gekeerd. “Vlaanderen is een exportregio bij uitstek. Onze export draait terug op volle toeren en presteert zelfs beter dan voor corona. Onze Vlaamse vaccins spelen een dominante rol in de uitstekende exportcijfers,” zegt Vera Jans.
Krachtig herstel na rampjaar 2020
De Vlaamse export kreeg door de uitbraak van het coronavirus zware klappen te verduren. Pas in maart 2021 werd het herstel ingezet door een eerste exportstijging van 21,11%. Verrassend, want in januari en februari 2021 daalden de cijfers nog ten opzichte van dezelfde maanden in 2020, wanneer van een pandemie nog geen sprake was. Het herstel zette zich maandelijks krachtdadig door en vertaalde zich in nooit geziene stijgingen.
In het tweede kwartaal kwam de groei uit op 46,8% tegenover dat van 2020, weliswaar het zwaarst geteisterde coronakwartaal. Ook het derde kwartaal kent een fikse groei van 30% ten opzichte van een jaar eerder. Meer nog, de Vlaamse export kende in september 2021 niet alleen een stijging met 25,72% ten opzichte van september 2020, maar ook een stijging van 22,5% ten opzichte van september 2019. Toen was er van corona nog geen sprake. Onze export draait terug op volle toeren en presteert zelfs beter dan voor corona.
De Vlaamse export vertegenwoordigt in absolute cijfers voor de eerste drie kwartalen van 2021 een waarde van 273,12 miljard euro. Dit is 53,6 miljard euro meer dan de eerste negen maanden van 2020, toen de coronapandemie onze export sinds maart parten speelde.
Het zijn positieve signalen, maar ‘toch moeten de cijfers met enige voorzichtigheid worden benaderd,’ vindt Vera Jans. ‘Het is niet duidelijk of het gaat om tijdelijke of een structurele stijging.’ Of de Vlaamse export ook in 2022 spectaculair groeit valt af te wachten. Het grillige verloop van de pandemie, de hoge inflatiecijfers, de spanningen tussen het Westen en Rusland en de impact van de sterk stijgende energie- en grondstofprijzen zijn slechts enkele factoren die de groei wel eens zouden kunnen verstoren.
Vaccins dominant exportproduct
Het belangrijkste exportproduct voor Vlaanderen was in 2020 voertuigen. Daarna volgen farmaceutische producten, machines en werktuigen, chemische producten en plastiek- en kunststofproducten. Allemaal samen waren ze goed voor 45% van de Vlaamse export in 2020. Aardolieproducten kwamen net niet in de top vijf te staan.
‘De top vijf exportproducten verandert niet vaak, maar voor 2021 staan de farmaceutische producten op één kunnen staan door de productie van vaccins,’ verduidelijkt Vera Jans. Vlaanderen heeft met haar coronavaccins een gloednieuw exportproduct. ‘Tot september 2021 was de totale wereldwijde Vlaamse vaccinuitvoer al opgelopen tot bijna 19 miljard, voor zowel covidvaccins als andere vaccins. Door die massale uitvoer haalt de gehele farmaceutische sector na drie kwartalen in 2021 een ongeziene uitvoerwaarde van 39,7 miljard euro.’ De uitvoer van covidvaccins draagt met andere woorden in belangrijke mate bij tot de goede exportcijfers die Vlaanderen kan voorleggen.
Vlaanderen voert uit naar 221 landen. De belangrijkste exportbestemmingen blijven de EU-landen, zoals Duitsland, Frankrijk en Nederland. Daarbuiten zijn het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten de belangrijkste exportbestemmingen.